نخ چله:

تارهای قالی را تشكیل می دهد كه پایه و اساس فرش ها می باشند و از الیاف مختلفی مانند پشم ، پنبه و ابریشم تهیه می شوند، كه این الیاف با توجه به خصوصیات فیزیكی و شیمیایی خود دارای مقاومت های متفاوت می باشند. در مقابل ( حرارت، رطوبت و مواد شیمیایی) تاب زیاد نخ چله موجب افزایش مقاومت و استحكام قالی می شود.


نکته:

بیشترین چیزی که در مورد یک فرش به گوشمان خورده است اصطلاح تار و پود فرش است. تار فرش در اصل همان چله فرش است. و به نخ های نازکی گفته می شود که به صورت چند لا و پر پیچ و تاب بر روی دار نصب می شود. جنس تار یا چله عموما پنبه است. و برای بافت فرش بایستی بر روی دار بطور عمودی نصب شود. البته فرش های چله ابریشم و چله پشم نیز بافت شده و در بازار هست. به طور خلاصه برای فرش های ریزبافت که نیاز به استحکام و مقاومت بالا دارند. جنس چله را ابریشم انتخاب می کنند. در حالی که برای فرش های بافت عشایری و نیز روستایی چله‌ را به دلیل نیاز به مقاومت بالا در برابر سرما و رطوبت از پشم انتخاب می‌کنند.

نمره نخ چله:

نخ های چله دارای نمره و تعداد لا بوده و هر یك از آنها با توجه به رجشمار قالی انتخاب شده و به كار می رود در گذشته بیشتر از نخ چله پشمی وابریشمی استفاده می شده ولی در حال حاضر بیشتر از نخ پنبه ای برای چله استفاده می شود.

نخ چله مورد مصرف در قاليبافي را از لحاظ قطر و ضخامت با نمره تعيين مي كنند. نمره هاي نخ مورد استفاده در چله قالي به طور معمول شامل نمره هاي 40،32، 20، 10 است كه براي هر نوع چله كشي متناسب با ريزي و درشتي بافت قالي چندلاشده و مورد استفاده قرار مي گيرد. بنابراين رجشمار قالي است كه نمره نخ و تعداد لاي نخ تابيده شده را مشخص مي كند. تعداد لاي هاي معمول براي تهيه چله قالی در نمره هاي بالا عبارتند از 6لا ، 7لا ، 8لا ، 9لا ، 10لا ، 12لا ، 15لا ، 18لا ، 24لا.

انواع نخ چله عبارتند از:

نخ چله از نوع پنبه اي: نخ چله از نوع پنبه اي، نخي است كه از الياف غوزک، گياه پنبه به دست مي آيد. اين نوع نخ از طريق كارخانجات پنبه پاک كنی و پنبه ريسی به صورت نخ خام و يا نخ تک لا توليد و به بازار عرضه مي گردد. نخ خام (نخ يك لا) مجدداً به صورت دستی يا ماشينی به انواع نخهای مورد مصرف در قاليبافی تبديل خواهند شد. نخ توليدی به تناسب اينكه براي تهيه چله قالی و يا ساير موارد مصرفي قاليبافی مورد نياز باشد با مشخصات معين و مناسب توليد می شود.

نخ چله از نوع ابريشمی : برای چله كشی قاليهای ظريف و ريز بافت از نخ ابريشمی استفاده مي كنند. نخ ابريشمی كه از پيله كرم ابريشم و توسط كارخانجات ابريشم كشي به دست می آيد، متناسب با رجشمار قالي تهيه شده مورد استفاده قرار مي گيرد. نخ چله ابريشمی دارای ظرافت و لطافت و استحكام زيادی است.

نخ چله از نوع پشمی:  در گذشته به دلايل مختلف از جمله سهولت دسترسی و خاصيت گرمازايی و دوام و استحكام و نبودن امكانات كافی جهت تهيه نخ پنبه ای برای چله از پشم گوسفند استفاده مي كردند امروزه به جاي استفاده از پشم براي تهيه چله به دليل كيفی و آثار بعدی آن در سلامت قالی از نخ پنبه ای استفاده می شود. مگر در بعضي مناطق ايل نشين و عشاير كه هنوز از نخ پشمی در قالی بافی استفاده می كنند.


چله کشی چیست؟

مجموعه ای از نخ هایی است که به موازات یکدیگر با استحکام کششی یکسان در جهت طولی روی قالی بافته می شوند؛ به این فرآیند چله کشی فرش می گویند.